Het "Festival van de Kaarsen" begint op de eerste zondag van mei als de Ceri, de "kaarsen", van de basiliek van Sant’Ubaldo, hoog op de berg Ingino bij Gubbio naar beneden gebracht worden. Ze worden tijdelijk neergezet in het Palazzo dei Consoli.

Elk jaar op 15 mei is het feest in Gubbio. Aan de vooravond van de herdenking van de sterfdag van de patroonheilige Sant’Ubaldo van Gubbio wordt de Corsa dei Ceri, de "Race van de Kaarsen", gehouden.

Daarnaast zijn er nog 2 andere races met kaarsen, de Corsa dei Ceri Mezzani, de "Race van de halve Kaarsen" voor jongeren van 15-20 jaar op de eerste zondag na 15 mei en de Corsa dei Ceri Piccoli, de "Race van de kleine Kaarsen" voor de allerkleinsten op de eerste zondag in juni.

 

De Ceri

De Ceri zijn 3 grote handgemaakte houten kaarsen, achthoekig van vorm en mooi versierd met in de top de beeldjes van 3 heiligen. De heiligen zijn Sant’Ubaldo, de patroonheilige van Gubbio en de beschermheer van de metselaars en steenhouwers, San Giorgio, de beschermheer van de handwerk- en kooplieden en Sant’Antonio Abate, de beschermheer van de boeren en studenten.

Ben je 15 mei in Umbrië, dan raad ik je aan de Corsa dei Ceri, ofwel de "Race van de Kaarsen", in Gubbio een keer mee te maken. Het is een geweldig spektakel om te zien en er heerst een ongelofelijke sfeer in de stad, die nauwelijks te beschrijven valt. Kom wel op tijd, want het is ook zeer druk en hectisch. De beste plek voor de ochtend is Piazza Grande, maar je kunt het schouwspel ook via grote schermen op de Piazza 40 Martiri bekijken.

De 4 m. grote kaarsen wegen elk 400 kg. Voor de race worden ze op een soort draagbaar geplaatst, zodat ze op de schouders van de ceraioli, de kaarsendragers, al rennend door de straten van Gubbio worden gedragen tot aan de basiliek van Sant’Ubaldo op de top van de Monte Ingino.

 

 

De oorsprong van het Festa dei Ceri

De oorsprong van dit festival dateert volgens sommigen terug tot de heidense plechtigheden ter ere van het Umbrische goden (Cerfus) of Romeinse (Ceres). Andere geleerden verwijzen naar de festiviteiten na de overwinning van Gubbio in de oorlog tegen 11 geallieerde steden (1154).

De meest plausibele hypothese is, dat het gekoppeld is aan Sant’Ubaldo: op 16 mei 1160 stierf de geliefde bisschop van Gubbio; alle burgers hielden toen een pelgrimstocht met brandende kaarsen, een ritueel dat altijd herhaald wordt op avond voor zijn sterfdag (15 mei).

 

 

Het programma voor 15 mei

De Corso dei Ceri gaat gepaard met een aantal bijzondere ceremonies.

Om 5.45 uur wekken de trommelaars de 2 Capitani van de Ceri, die verantwoordelijk zijn voor de organisatie en de 3 Capodieci, die verantwoordelijk zijn voor een van de kaarsen. 

 

 

Om 8.30 uur nemen de ceraioli, de "kaarsendragers", deel aan de mis in het kerkje van de metselaars, San Francesco della Pace en kiezen ze de Capitani voor het volgende jaar. Kort daarna volgt de parade met de beeldjes van de heiligen door de centrum van Gubbio en die eindigt in het Palazzo dei Consoli, waar ook de Ceri, de houten kaarsen staan.

Rond 9:30 uur eten ze pasta met vis als ontbijt. Daarna gaan de ceraioli naar de Porta Castello, een van de toegangspoorten van Gubbio, waar ze een bloemen corsage van de kinderen krijgen, die ze op hun overhemden spelden. Het gele overhemd is van Sant’Ubaldo, de blauwe van San Giorgio en de zwarte van Sant’Antonio.

Om 11.00 uur begint bij de Porta Castello de grote optocht van de ceraioli met muziekkorpsen, vlaggen en de Capodieci, die een van de drie groepen van ceraioli aanvoeren. De Capodieci is ook degene, die de eer heeft van het stukgooien van de aardewerk kan op het moment, dat de kaarsen omhoog gaan. De scherven van de kannen worden door de toeschouwers opgeraapt, want ze brengen geluk.

 

 

Als de stoet om 11.45 uur de Piazza Grande bereikt, geven de magistraten in middeleeuws kostuum de sleutels van de stad aan de Primo Capitano. Een symbolisch gebaar, dat iedereen eraan herinnert, dat voor een dag de macht in de handen van het volk is. 

Na de begroeting van de burgemeester en van de bisschop, worden de Ceri horizontaal de monumentale trap van het Palazzo dei Consoli afgedragen het plein op, dat vol staat met een veelkleurige menigte, terwijl onderwijl de klokken luiden. De kaarsen worden, nog steeds horizontaal, bevestigd aan de draagbaar.

Dan volgt het moment dat ze “de lucht” ingaan. De Capodieci staan op het midden van de draagbaar, ze gooien een aardewerk kan de menigte in en op hetzelfde moment kiepen ze de draagbaar om op de schouders van de ceraioli, waardoor de kaars in een verticale positie komt.

 

 

Onder luid gejuich van de menigte maken de kaarsen op de schouders van de ceraioli 3 rondjes om het vaandel op het plein, waarna een race volgt door de straten van Gubbio.

Rond 14.00 uur worden de Ceri in mooi versierde houders geplaatst in de via Savelli della Porta. Vervolgens gaat iedereen lekker eten in de grote zaal van het Palazzo dei Consoli, opgeluisterd door muziek, zang en het gejuich voor de drie heiligen. 

Om 17.00 uur na de Vespers is er een indrukwekkende processie met het beeld van Sant’Ubaldo, die de route van de race volgt. 

 

 

Om 18.00 uur eindigt de processie in via Dante. De bisschop zegent de Ceri, waarna een spannende wedstrijd volgt, waarbij soms de Ceri overhellen of soms zelfs omvallen. De wedstrijd verandert nu in een hard bevochten race.

De ceraioli groeperen zich stilzwijgend, ze wisselen elkaar af en helpen elkaar met een enorme solidariteit. Ze rennen over de Corso Garibaldi, de via Cairoli. Na een korte stop gaan de Ceri door de via Mazzatinti, de Piazza 40 Martiri, de straten van de wijk San Martino naar de Piazza Grande.

De Ceri maken hier nog 3 rondjes om het vaandel en nemen vervolgens via de steile straatjes de aanloop naar de Monte Ingino en de Basiliek van Sant’Ubaldo. 

Als je de kans hebt, ga langs de route op de berg staan, of bij de ingang van de basiliek. Het is een prachtig schouwspel.

Rond 20.00 uur zal de Ceri van Sant’Ubaldo altijd als eerste onder de poort doorgaan. De kaarsen worden vervolgens in verschillende delen ontmanteld en in de basiliek als eerbetoon aan de heilige neergezet. 

 

 

De drie beeldjes van de heiligen keren om 20.30 uur in een processie terug in de stad en worden bewaard  in het kerkje van de metselaars, waar de ceraioli nog een laatste warme groet brengen aan hun heiligen .. de nacht is nog lang, het feest, de liedjes, de polemieken gaan nog door tot in de kleine uurtjes.

Op 16 mei wordt de stad moe maar voldaan wakker en viert men het feest van hun geliefde patroonheilige Sant’Ubaldo.

 

Plattegrond van Gubbio met het parcours voor de Corso dei Ceri.